RR1

RR3

1 Temmuz 2014 Salı

Karanlık Madde'de Yeni Keşif !

NASA ve ESA’nın yüksek enerjili gözlemevlerini kullanan, içlerinde Türk gökbilimci Dr. Esra Bülbül’ün de yer aldığı, bir araştırma ekibi evrendeki en sıra dışı ve
görülemeyen karanlık maddeyle ilgili önemli bir ipucu elde etti.
Işık yaymayan, içinden geçen ışığı soğurmayan karanlık madde ancak yıldızlar veya gökadalar gibi diğer cisimlere uyguladığı kütle çekimi etkisiyle onların
hareketlerini izleyerek yani dolaylı yoldan tespit edilebiliyor.
    XMM-Newton ve Chandra Gözlemevlerinin X-ışını verileriyle oluşturulmuş Kahraman
gökada kümesi (Chandra: NASA/CXC/SAO/E.Bulbul, et al.; XMM: ESA)).
Bu dolaylı kanıtlar eşliğinde gökbilimciler karanlık maddenin evrende bildiğimiz maddeye göre daha baskın olduğunu düşünüyor ama bu kesin bir yargı değil.
Şimdi ise bir gökada kümesini çalışan gökbilimciler gökadaların kütle çekimiyle birbirlerine bağlı olduklarını belirlediler.
Gökada kümeleri sadece yüzlerce gökadayı değil aynı zamanda gökadalar arası boşluğu dolduran sıcak gazı da barındırır.
Buna karşılık kütle çekim ölçümleri göz önüne alındığında kümelerdeki gökadalar ve gazın ancak beşte bir dolayında kütleyi oluşturduğu görülüyor, geriye kalan
kütleyi ise karanlık madde dolduruyor.
Bu gaz çoğunlukla hidrojenden oluşmuştur ve sıcaklığı 10 milyon dereceye kadar ulaştığından X-ışını yayar. Diğer elementler ise farklı X-ışını çizgileri oluşturur.
ESA’nın XMM-Newton ve NASA’nın Chandra X-Işını Gözlemevi verileriyle 73 gökada kümesini inceleyen gökbilimciler dalga boylarında daha önce
rastlanmayan oldukça soluk bir çizgiye rastladılar.
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Türk gökbilimci Dr. Esra Bülbül: “Bu tuhaf sinyal bilinen bir elemente ait olsaydı bu ortaya çıkardı ancak hiçbirine
ait değil” diyor.
“Böylece biz daha önce bilinmeyen bir şeye baktığımızı anladık.”

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder